12 Minutes

Zredagowane i przejrzane medycznie przez Drużyna THE BALANCE
Zweryfikowane faktam

Dystymia która jest “lżejszą formą depresji” obecna jest na całym globie i jest postrzegana jako choroba cywilizacyjna. Dotyka dorosłych, dzieci oraz osób starszych, a eksperci przewidują, że w przyszłości stanie się ona chorobą najczęściej diagnozowaną na świecie. 

Mimo że objawy dystymii są mniej dotkliwe niż w przypadku ciężkiej depresji, mogą one znacząco wpływać na jakość życia, relacje interpersonalne i funkcjonowanie codzienne.

Ośrodki luksusowych wypoczynków terapeutycznych mają znaczący wkład w sukces leczenia dystymii, oferując kompleksowe podejście, które łączy relaks i odnowę psychiczną z profesjonalną opieką terapeutyczną. Takie ośrodki zapewniają indywidualnie dostosowane programy, które mogą obejmować terapie behawioralne, zajęcia relaksacyjne, medytację, praktyki mindfulness, warsztaty z umiejętności społecznych i zarządzania stresem, a także fizyczną aktywność na świeżym powietrzu. 

Luksusowe warunki pobytu, połączone z profesjonalną opieką i wsparciem, tworzą środowisko sprzyjające głębokim przemianom psychicznym i emocjonalnym, co jest kluczowe w skutecznym radzeniu sobie z dystymią. Ich rola w leczeniu dystymii podkreśla znaczenie zintegrowanego podejścia, które nie tylko leczy objawy, ale także stwarza warunki do regeneracji i odzyskania pełni sił życiowych.

Dystymia, znana również jako zaburzenie depresyjne o niskim stopniu nasilenia, to forma depresji charakteryzuje się długotrwałym, choć mniej intensywnym niż w klasycznej depresji, uczuciem przygnębienia. Osoby cierpiące na dystymię mogą odczuwać smutek, brak energii, problemy ze snem lub apetytem, i to przez większość dni, na przestrzeni co najmniej dwóch lat. 

W ICD-10, czyli w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, 10. rewizji, dystymia jest klasyfikowana pod kodem F34.1. System klasyfikacji ten jest używany na całym świecie do ujednolicenia diagnozowania stanów zdrowia i chorób. Dystymia, w ramach ICD-10, jest rozpoznawana jako przewlekła i trwała forma depresji, która jest mniej intensywna niż zaburzenie depresyjne duże, ale trwa przez dłuższy okres czasu, zwykle lata. Charakteryzuje się ona trwałym niskim nastrojem oraz innymi objawami, takimi jak niska samoocena, poczucie beznadziejności, zmęczenie, problemy z koncentracją i zaburzenia snu. Pomimo niższej intensywności w porównaniu z główną depresją, dystymia może znacząco wpłynąć na jakość życia i codzienne funkcjonowanie osoby. Uznanie dystymii w ICD-10 podkreśla znaczenie diagnozowania i leczenia przewlekłych form depresji, uznając ich wpływ na dobrostan osób.

Obecnie dystymia jest rozumiana jako jedno z zaburzeń nastroju, co jest terminem naukowym i aktualnie przyjętym określeniem tego, co dawniej bywało nazywane „depresją lękową”, „depresją nerwicową”, „nerwicą depresyjną” lub „depresyjnym zaburzeniem osobowości”. Choć przez niektórych dystymia może być postrzegana jako zaburzenie osobowości ze względu na jej długotrwały charakter i znaczący wpływ na życie społeczne, oficjalnie klasyfikuje się ją jako zaburzenie nastroju. Dystymia najczęściej diagnozowana jest w pierwszych trzech dekadach życia, przy czym u wielu osób objawy psychologiczne pojawiają się jeszcze przed osiągnięciem 18 roku życia.

Rozróżnia się dystymię pierwotną, występującą samoistnie bez innych problemów zdrowotnych, oraz dystymię wtórną, która pojawia się jako współistniejąca z przewlekłą chorobą somatyczną i często manifestuje się później w życiu.

Jeśli dostrzeżesz, że przez dwa lata lub dłużej utrzymuje się u Ciebie obniżony nastrój, może to być sygnał, że powinieneś skonsultować się ze specjalistą w celu uzyskania profesjonalnej diagnozy dystymii. Chociaż w tym okresie mogą wystąpić momenty lepszego samopoczucia, to jednak przeważającą część czasu ogarnięta smutkiem i brakiem zdolności do odczuwania radości. Wiele osób cierpiących na dystymię boryka się także z irytacją, drażliwością lub nieuzasadnionym gniewem.

Te objawy, mimo że są źródłem znacznego dyskomfortu, nie są jednak na tyle intensywne czy liczne, aby uzasadniać diagnozę depresji. 

Dla postawienia diagnozy dystymii niezbędne jest również występowanie co najmniej trzech z poniższych objawów:

  • zmniejszenie poziomu energii lub aktywności;
  • problemy ze snem;
  • niska samoocena i uczucie nieadekwatności;
  • problemy z koncentracją;
  • skłonność do płaczu;
  • utrata zainteresowania lub przyjemności w aktywnościach, które wcześniej sprawiały radość, w tym seksualnych;
  • uczucie bezsilności i zmartwień;
  • trudności w radzeniu sobie z codziennymi zadaniami lub znaczne trudności w ich wykonywaniu;
  • pesymistyczne nastawienie do przyszłości i/lub skłonność do rozpamiętywania przeszłości;
  • wycofanie się z życia społecznego;
  • ograniczona komunikatywność.

Choć w dystymii obniżenie nastroju nie musi być obecne cały czas, to zaburzenie to nigdy nie obejmuje epizodów nadmiernie podwyższonego nastroju (hipomanii/manii). U osób, które przez długi czas prezentują takie objawy, należy rozważyć diagnozę choroby afektywnej dwubiegunowej lub cyklotymii – zaburzenia charakteryzującego się naprzemiennymi okresami obniżonego i podwyższonego nastroju, które nie spełniają kryteriów ani dla depresji, ani dla manii.U pacjentów z dystymią mogą pojawiać się jednak epizody, kiedy objawy psychiczne są na tyle intensywne, że możliwe jest zdiagnozowanie epizodu depresyjnego. Jeśli jednak przez większość czasu objawy te nie spełniają kryteriów depresji, główną diagnozą pozostaje dystymia.

Istnieje wiele sposobów, które mogą pomóc osobom radzić sobie z przewlekłą depresją. Ponieważ ta forma depresji jest chroniczna, warto połączyć zmiany w stylu życia i dbanie o siebie z leczeniem farmakologicznym. Oto kilka działań, które możesz podjąć, aby uzupełnić terapię i leczenie:

  • Unikaj alkoholu i innych substancji.
  • Wprowadź codzienne rytuały, które pomogą Ci zorganizować dzień.
  • Zachowaj zrównoważoną dietę.
  • Wypracuj dobre nawyki związane ze snem, których będziesz się trzymać.
  • Ćwicz regularnie przynajmniej trzy razy w tygodniu.
  • Umawiaj się z przyjaciółmi i wychodź z domu.
  • Stosuj strategie łagodzenia stresu, takie jak medytacja i głębokie oddychanie.

Kiedy jesteś przygnębiony, wykonanie wielu z tych czynności może być trudne. Chociaż może to być wyzwanie, pamiętaj, że nie musisz robić wszystkiego dokładnie. Nawet niewielkie zmiany mogą znacząco wpłynąć na Twoje nastawienie i sposób myślenia. Na przykład możesz zacząć od ustalania niewielkich celów, a następnie stopniowo je zwiększać z biegiem czasu.

W leczeniu Przewlekłego Zaburzenia Depresyjnego (PDD) zazwyczaj stosuje się psychoterapię i farmakoterapię.

LEKI

W leczeniu PDD specjaliści mogą przepisywać różne antydepresanty, w tym:

  • Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) takie jak sertralina i fluoksetyna
  • Trójpierścieniowe antydepresanty (TCA) takie jak amoksapina i amitryptylina
  • Duloksetyna i Deswenlafaksyna są przykładami inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI).

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące swoich leków, porozmawiaj z lekarzem. Twój lekarz może doradzić zmianę leku lub dawkowania.

PSYCHOTERAPIA DYSTYMII

Najbardziej skutecznym leczeniem PDD jest połączenie psychoterapii i farmakoterapii.

Lekarze często zalecają terapię poznawczo-behawioralną (TPB) lub psychoterapię. Psychoterapia, znana również jako terapia rozmowa, zazwyczaj obejmuje spotkania z specjalistą zdrowia psychicznego. 

TPB koncentruje się na twoim zachowaniu i działaniach w odniesieniu do emocji i myśli. Dzięki TPB będziesz pracować nad zrozumieniem przyczyn swojej depresji i sposobów radzenia sobie z nią. Obejmuje to rozmowy ze specjalistami od zdrowia psychicznego, aby pomóc Ci zrozumieć swoje objawy i opracować skuteczne strategie radzenia sobie z PDD.

Ten rodzaj terapii może nie tylko pomóc Ci w krótkim okresie, ale również zmniejszyć ryzyko nawrotów w przyszłości.

Spotkania z terapeutą mogą pomóc Ci nauczyć się:

  • Zdrowych sposobów wyrażania uczuć i myśli
  • Radzenia sobie z emocjami
  • Adaptacji do osobistego kryzysu lub trudności
  • Określenia, które myśli, działania i emocje powodują lub pogarszają objawy
  • Zastąpienia negatywnych przekonań pozytywnymi
  • Odzyskania poczucia spełnienia i kontroli nad swoim życiem
  • Ustawienia osiągalnych celów
  • Zmian w stylu życia

Ponieważ PDD jest stanem długoterminowym, kluczowe jest, abyś aktywnie uczestniczył w swojej terapii. Niektóre zmiany w stylu życia mogą wspomóc metody leczenia i złagodzić objawy.

Oprócz zalecanego planu leczenia, możesz chcieć wprowadzić następujące zmiany w swoim stylu życia:

  • Ćwiczyć przynajmniej 3 razy w tygodniu
  • Spożywać dietę opartą głównie na naturalnych produktach, takich jak warzywa i owoce
  • Unikać alkoholu i narkotyków
  • Konsultacja z akupunkturzystą
  • Uprawianie jogi, medytacji lub tai chi
  • Pisanie i prowadzenie pamiętnika

Dystymia jest poważnym problemem zdrowia psychicznego, który nie powinien być leczony wyłącznie za pomocą medycyny uzupełniającej i alternatywnej. Istnieje jednak wiele naturalnych sposobów leczenia depresji, które mogą pomóc poprawić nastrój, złagodzić stres i zarządzać objawami.

Oto kilka naturalnych podejść, aby poprawić nastrój i kontrolować objawy dystymii:

Ćwiczenia

Badania wykazały, że ćwiczenia fizyczne poprawiają nastrój. Zgodnie z przeglądem znacznej literatury dotyczącej ćwiczeń i depresji:

  • Ćwiczenia strukturalne mogą złagodzić objawy klinicznej depresji.
  • Ćwiczenia mogą sprawić, że poczujesz się lepiej.
  • Korzyści mogą utrzymywać się od trzech do dwunastu miesięcy po zakończeniu jednego programu treningowego.
  • Ćwiczenia aerobowe (chodzenie, bieganie, pływanie) oraz trening siłowy lub oporowy (rozciąganie, podnoszenie ciężarów) mogą przynieść podobne korzyści.
  • Terapia rozmową i ćwiczenia mogą być równie pomocne.

Aktywne radzenie sobie ze stresem

Aktywne radzenie sobie ze stresem może pomóc unikać problemów zanim się pojawią. Jeśli wyeliminujesz źródła stresu, będziesz miał mniej problemów, które Cię niepokoją. Medytacja lub praktykowanie ćwiczeń relaksacyjnych, tai chi lub joga mogą pomóc się zrelaksować i radzić sobie ze stresem.

Możesz skoncentrować się na identyfikacji własnych stresorów i wyzwalaczy objawów depresyjnych i unikać ich, jeśli to możliwe. 

Oto przykłady typowych czynników stresowych:

  • Nierozsądne obciążenie pracą lub niekończący się strumień e-maili i terminów
  • Ograniczenia finansowe
  • Duże zmiany życiowe, takie jak przeprowadzka
  • Lęki
  • Niezdolność do kontrolowania sytuacji

Co możesz zrobić żeby przeciwdziałać nadmiernemu stresowi: 

  • Znajdź aktywność, która Cię cieszy
  • Mów „nie” zobowiązaniom, których nie chcesz lub potrzebujesz, takim jak dodatkowe projekty w pracy lub inne nieistotne obowiązki.
  • Weź urlop, aby oderwać się od rutyny.
  • Spotykaj się z przyjaciółmi i rodziną, którzy Cię wspierają.
  • Uczestnicz w obrzędach religijnych.
  • Praktykuj ćwiczenia oddechowe.
  • Unikaj sytuacji, które powodują stres, depresję lub lęk.
  • Unikaj picia alkoholu i używania narkotyków.

Skonsultuj się z terapeutą

Badania wskazują, że dystymię można leczyć za pomocą terapii krótkoterminowej. Istnieje wiele metod terapii rozmową lub psychoterapii, które mogą być korzystne, w tym:

  • Terapia poznawczo-behawioralna
  • Psychoterapia interpersonalna
  • Psychoterapia z wykorzystaniem metody analizy poznawczo-behawioralnej
  • Poradnictwo w rozwiązywaniu problemów
  • Terapia grupowa
  • Terapia par, rodzinna 
  • Terapie połączone

Utrzymuj kontakty towarzyskie

Chociaż korzystne jest unikanie stresujących sytuacji publicznych lub społecznych, takich jak nadmierne zaangażowanie czy wystąpienia publiczne prowadzące do nieproduktywnych działań, kluczowe jest również angażowanie się w działania z przyjaciółmi, rodziną i społecznością. Interakcja z innymi i pozostawanie w kontakcie z otoczeniem może pomóc zmniejszyć objawy depresji.

Możesz zaangażować się lub pozostać aktywny na różne sposoby:

  • Wolontariat przy sprawie, która jest dla Ciebie ważna, takiej jak organizacja charytatywna, religijna czy grupa sąsiedzka.
  • Udział w wydarzeniach społecznych z przyjaciółmi i sąsiadami.
  • Skupienie się na aktywnościach, które sprawiają Ci przyjemność i zmniejszają poczucie samotności.
  • Poświęcanie czasu na wzmacnianie najważniejszych relacji, takich jak te z rodziną, małżonkiem i najbliższymi przyjaciółmi.
  • Zmniejszenie liczby używanych sieci społecznościowych, aby skupić się bardziej na jakości niż na ilości.

Dieta dobra dla Twojego zdrowia psychicznego.

Chociaż sama dieta nie może leczyć depresji czy dystymii, może pomóc złagodzić stany zapalne, poprawić nastrój i utrzymać ciało w zdrowiu, co pozwoli lepiej radzić sobie ze stresem. Dobra dieta może również zwiększyć szanse na remisję objawów depresji. Badanie SMILES w Australii odkryło, że dostosowana wersja diety śródziemnomorskiej znacznie pomogła większej liczbie pacjentów osiągnąć remisję depresji niż same sieci wsparcia.

Dodatkowe badania sugerują, że włączenie do diety kwasów tłuszczowych omega-3 wielonienasyconych może pomóc zminimalizować objawy depresji.

Rozważ aromaterapię.

Olejki eteryczne mają bogatą historię stosowania w leczeniu depresji. Chociaż wiele olejków było używanych do leczenia objawów, dotychczasowe badania naukowe na temat tej terapii były ograniczone. Nowoczesne badania sugerują, że aromaterapia i masaż aromaterapeutyczny mogą pomóc w łagodzeniu objawów depresyjnych.

Osoby, które inhalowały olejki eteryczne, takie jak lawenda i róża damasceńska, zgłaszały zmniejszony stres emocjonalny i mniej objawów depresji w niektórych przypadkach. Możesz wdychać olejek bezpośrednio z butelki, nałożyć kilka kropli na kawałek waty, dodać do dyfuzora, kilka kropel do kąpieli, lub wymieszać z balsamem do ciała lub olejkiem do masażu i aplikować na skórę.

 Jeśli jesteś zazwyczaj wrażliwy na silne zapachy lub masz uczulenia na powszechne oleje nośnikowe (takie jak olej migdałowy czy kokosowy), postępuj ostrożnie lub szukaj alternatywnej metody leczenia.

Dowiedz się o produktach ziołowych i suplementach.

Każda osoba poszukująca alternatywnych lub uzupełniających metod leczenia depresji, zwłaszcza ziół i suplementów, powinna najpierw porozmawiać z lekarzem. Wynika to z faktu, że suplementy takie jak dziurawiec, często stosowane w leczeniu depresji, mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami, takimi jak środki antykoncepcyjne, leki przeciwzakrzepowe, terapie antynowotworowe, leki przeciwdepresyjne i inne.

Przed rozpoczęciem lub zakończeniem stosowania jakiegokolwiek leku, suplementu czy zioła w celu leczenia objawów dystymii skonsultuj się ze specjalistą opieki zdrowotnej. 

Istnieją pewne dowody wspierające stosowanie ziół w traktowaniu dystymii:

Dziurawiec, suplementy omega-3 i SAMe: Zgodnie z przeglądem kilkudziesięciu badań dotyczących ziół i suplementów na objawy depresyjne, dziurawiec, kwasy tłuszczowe omega-3 i SAMe (S-adenozylometionina) wszystkie mają interesujące wyniki je popierające.

Męczennica, L-lizyna, kava, magnez i L-arginina: Według innego badania, obiecujące dane wspierają kavę, męczennicę, magnez, L-argininę i L-lizynę jako potencjalne ziołowe środki zaradcze i suplementy na bezsenność i łagodzenie lęku.

Cynk: Randomizowane badanie wykazało, że osoby z poważną depresją, które przyjmowały codziennie suplementację 25 mg cynku w połączeniu z ich antydepresyjnym leczeniem, miały lepsze objawy niż te, które przyjmowały placebo.

Witamina B12 i kwas foliowy: Niski poziom witaminy B12 i folianów został powiązany z depresją u ludzi, na podstawie jednego badania. Wstępne badania sugerują, że te suplementy mogą być skuteczne w poprawie wyników leczenia depresji, według badaczy. Rekomendują testowanie dawek 800 mcg kwasu foliowego i 1 mg witaminy B12 dziennie.

Tradycyjna Medycyna Chińska (TCM): Na podstawie znanych badań, formuła Xiao Yao San jest najskuteczniejszą terapią w leczeniu depresji, według przeglądu kilku badań dotyczących roślin zielarskich używanych w Chinach. Niemniej jednak, ponieważ ta mieszanka była produkowana z użyciem różnych kombinacji ziół od badania do badania, może być trudno określić, który element formuły jest skuteczny w leczeniu objawów depresyjnych.

Sukces w leczeniu dystymii najczęściej osiąga się poprzez połączenie terapii skoncentrowanej na depresji, takiej jak terapia poznawczo-behawioralna (TPB) lub psychoterapia interpersonalna z lekami antydepresyjnymi. Oprócz tradycyjnych metod leczenia, coraz większą popularnością cieszą się luksusowe ośrodki odnowy biologicznej, które oferują połączenie naturalnych terapii. Te nowoczesne podejścia wydają się być niezwykle skuteczne w leczeniu dystymii.

W tych ekskluzywnych miejscach szczególny nacisk kładzie się na holistyczne podejście do zdrowia, łącząc tradycyjne metody leczenia z naturalnymi terapiami, takimi jak aromaterapia, medytacja, joga, a także dietetyka skoncentrowana na produktach wspierających zdrowie psychiczne. Luksusowe ośrodki odnowy biologicznej oferują indywidualnie dostosowane programy terapeutyczne, które nie tylko koncentrują się na symptomach depresyjnych, ale także na funkcjonowaniu społecznym i emocjonalnym pacjentów.

W takich ośrodkach pacjenci otrzymują nie tylko niezbędną akceptację i wsparcie, ale także mają możliwość wyboru tempa i długości terapii oraz stopnia funkcjonowania, co umożliwia ustalenie mierzalnych i osiągalnych celów. Te nowatorskie metody, łączące najlepsze praktyki medyczne z naturalnymi i holistycznymi terapiami, wydają się być obiecującą drogą do powrotu do pełnej zdolności funkcjonowania i poprawy jakości życia osób cierpiących na dystymię.